Przejdź do nawigacji strony

Szkodliwość

Krótka charakterystyka sprawcy choroby, z punktu widzenia szkodliwości:

  • Zarodniki przetrwalnikowe Plasmodiophora brassicae mogą przetrwać w glebie do 20 lat. Cechuje je wysoka odporność na działanie czynników zewnętrznych (np. na suszę, niskie temperatury, środki chemiczne).
  • Gatunek jest zróżnicowany (niejednorodny) genetycznie (liczne patotypy) i charakteryzuje się dynamiczną zmiennością biologiczną (powstawanie nowych patotypów).
  • Duże zróżnicowanie biologiczne populacji występuje szczególnie w rejonach intensywnej uprawy rzepaku.
  • Identyfikację patotypów umożliwiają testy i metody biologii molekularnej

Skutki wystąpienia choroby:

Choroba występuje na coraz większym obszarze naszego kraju (mapa). W przypadku stwierdzenia obecności P. brassicae na lustrowanej plantacji rzepaku należy mieć świadomość, że na takim polu uprawa rzepaku i innych roślin z rodziny kapustowatych obarczona jest bardzo dużym ryzykiem. W przypadku potwierdzenia się objawów zaleca się zachowanie prawidłowego płodozmianu (unikanie siewu roślin kapustowatych), a po odpowiedniej przerwie wysiew odmian o podwyższonej odporności na porażanie przez kiłę kapusty. Istnieje również ryzyko rozwleczenia choroby na sąsiednie pola.

W wyniku wystąpienia choroby dochodzi do istotnych strat w jakości i ilości plonu nasion.

Ma to miejsce ponieważ, zakłócone zostaje przewodzenie składników pokarmowych i wody poprzez komórki włośnikowe korzeni, które nie funkcjonują prawidłowo. Substancje organiczne wytworzone w wyniku fotosyntezy zużywane są na budowę plazmodium sprawcy choroby, a pozbawione warstwy korowej korzenie są łatwo infekowane przez mikroorganizmy glebowe. Silne porażenie powoduje wczesne obumieranie roślin jesienią lub wczesną wiosną. Brak sprawnie funkcjonującego systemu korzeniowego wpływa również na przezimowanie roślin. W wyniku infekcji i uwalniania się zarodników przetrwalnikowych stopień zanieczyszczenia gleby stopniowo rośnie. Takie stanowiska mogą zostać wyłączone spod uprawy rzepaku.

Rozmiary występowania choroby zależą m.in. od:

  • liczby zarodników przetrwalnikowych w glebie i ich wieku
  • struktury populacji Plasmodiophora brassicae 
  • stopnia podatności uprawianych gatunków i odmian
  • temperatury, odczynu i wilgotności gleby
  • struktury i typu gleby
  • fazy rozwojowej rośliny (młodsze rośliny są bardziej podatne)

Wczesna infekcja w korzystnych warunkach (ciepło, wilgotno, obniżone Ph), przy średnim i wysokim poziomie inokulum (ilość zarodników przetrwalnikowych) może prowadzić do 100% strat, natomiast w mniej korzystnych warunkach i niskim poziomie inokulum powoduje z reguły  niewielkie straty plonu.