admin
Odpowiedzi forum utworzone
-
Sprawdzone informacje, rolnicze nowości i wiele innych ciekawych zagadnień specjalnie dla Ciebie…
Chciałbyś nawiązać współpracę z naszym serwisem lub zareklamować się za jego pośrednictwem napisz do nas. W tym celu wyślij wiadomość na adres kontakt@kilakapusty.pl podając w treści wiadomości rodzaj współpracy, która Cię interesuje. Dokładamy wszelkich starań, aby spełnić oczekiwania naszych czytelników.
Jesteś zainteresowany szkoleniami z zakresu chorób, chwastów oraz szkodników występujących na roślinach rolniczych? Dzięki współpracy z uznanymi w Polsce naukowcami możemy skontaktować Cię z wykładowcami piszącymi w naszym serwisie. W tym celu skorzystaj z formularza zawartego w dziale kontakt.
Obok szeregu, kompleksowo stosowanych czynności agrotechnicznych, w tym przede wszystkim właściwego zmianowania, bardzo ważnym elementem zapobiegania skutkom pojawienia się kiły kapusty jest wybór odpowiedniej odmiany charakteryzującej się podwyższoną odpornością na porażenie przez kiłę kapusty. Odmiany te jednak należy tak uprawiać, aby przeciwdziałać przełamaniu się ich odporności, a więc wyselekcjonowaniu nowych agresywnych patotypów patogena.
Obecnie w Krajowym Rejestrze (KR), wpisanych jest pięć odmian rzepaku ozimego wykazujących podwyższoną odporność na kiłę kapusty:
SY Alister – wpisana do KR w roku 2014; Syngenta
Mentor – wpisana do KR w roku 2015; NPZ HG Lembke
SY Alistorm – wpisana do KR w roku 2015; Syngenta
Archimedes – wpisana do KR w roku 2016; Limagrain
DK Platinium – wpisana do KR w roku 2016; Monsanto
Alasco – wpisana do KR w roku 2017; Limagrain
We Wspólnotowym Katalogu Odmian (CCA), są ponadto odmiany np.: Andromeda, Cracker, Mendel, PT 235, PT 242 oraz rzepak jary – Menthal.
Zarządzanie odpornością – zapobieganie przełamaniu odporności odmian:
- odmiany odporne wysiewać na pola zainfekowane z zachowaniem co najmniej 4 letniej przerwy w uprawie rzepaku;
- jeżeli to możliwe zmieniać odmiany (o innych genach odporności – odporne na różne patotypy patogena);
- nie mieszać nasion odmian odpornych z nasionami odmian wrażliwych.
Pomimo wielu prób podejmowanych przez koncerny chemiczne i wielu naukowców wciąż nie udało się znaleźć substancji czynnej, która w warunkach polowych pozwalała by na skuteczną ochronę roślin rzepaku przed kiłą kapusty. Trwają badania mające na celu ustalenie przydatności substancji chemicznych oraz organicznych w walce ze sprawcą choroby. Aktualnie jedynie metoda agrotechniczna oraz siew odmian o podwyższonej odporności pozwala na niwelowanie strat powodowanych przez wystąpienie choroby.
- Ochrona chemiczna ma na celu ograniczenie kiełkowania zarodników oraz pierwotnych i wtórnych infekcji.
- Skuteczność tej metody zależy od wielu czynników
(np. poziomu inokulum, warunków agroklimatycznych, terminu zastosowania). - Metoda ta jest skuteczna głównie na glebach o niskim stężeniu zarodników przetrwalnikowych w glebie.
- Przykłady substancji, które mogą ograniczyć rozwój patogena: fluazynam (pochodne aniliny), tiofanat metylowy (benzimidazole).
Metoda agrotechniczna jest najważniejszym sposobem zapobiegania pojawieniu się choroby oraz ograniczaniu skutków jej wystąpienia. Poszczególne jej elementy należy stosować kompleksowo, czyli im więcej czynników można uwzględnić, tym lepszy jest tego efekt.
Najważniejsze elementy metody agrotechnicznej:
Czynności wpływające na zmniejszenie poziomu inokulum (ilość zarodników przetrwalnikowych) w glebie
- Odpowiednio długa przerwa w uprawie rzepaku i innych roślin kapustowatych na tym samym polu (minimum 4 lata).
- Na glebach zainfekowanych wstrzymanie się z uprawą rzepaku i innych kapustowatych przez dłuższy okres, np. 7-9 lat.
- Po zbiorze rzepaku dokładne przyoranie resztek pożniwnych i niszczenie samosiewów.
- W międzyplonach ścierniskowych, na polach gdzie występuje kiła kapusty, nie uprawianie gorczycy, rzepiku i innych roślin kapustowatych.
- Niszczenie chwastów z rodziny kapustowatych w uprawach następczych we wszystkich latach nie tylko na polu, ale także na miedzach i nieużytkach, znajdujących się w bliskim sąsiedztwie pól.
- Na polach, na których wystąpiła kiła kapusty uprawianie roślin niebędących żywicielami sprawcy choroby np. zbóż, ziemniaków, kukurydzy, buraków, facelii.
- Badanie gleby na obecność zarodników kiły kapusty przed planowaną uprawą roślin kapustowatych.
Poprawa warunków wzrostu roślin i ograniczanie ryzyka infekcji:
- Zapewnienie odpowiedniej struktury gleby i uregulowanie stosunków wodnych w glebie. Zapobieganie jej zaskorupianiu, utwardzaniu, zbrylaniu i zalewaniu wodą.
- Utrzymanie odpowiedniego pH (6,5 – 7,2). Zalecane jest wapnowanie, ale dopiero przed kolejnym siewem rzepaku (nawozy wapniowo–tlenkowe, wapniowo-węglanowe, wapniowo-azotowe np. cyjanamid wapnia). Wapnowanie podczas przerwy w uprawie rzepaku nie niszczy zarodników, a tylko hamuje ich kiełkowanie.
- W przypadku wapnowania uzupełnienie nawożenia o związki boru oraz azot, magnez, molibden, mangan, cynk.
- Odpowiednie nawożenie, które zapewnieni roślinom dostęp właściwej ilości składników pokarmowych niezbędnych do ich regeneracji i rozwoju.
- Optymalny lub nieco opóźniony termin siewu dla danego rejonu. Nie przyspieszanie terminu siewu z uwagi na wyższe temperatury gleby i powietrza w pierwszym okresie siewów, które sprzyjają rozwojowi choroby.
Czynności ograniczające rozprzestrzenianie się choroby:
- Na polach wolnych od choroby nie używać sprzętu, który wcześniej mógł być używany w rejonach, gdzie występuje kiła kapusty.
- Na polach o wyższym ryzyku wystąpienia kiły kapusty zminimalizować zabiegi uprawowe i wykonywać je w ostatniej kolejności.
- Czynności sanitarne – czyszczenie maszyn, narzędzi, kół, obuwia itp. W pierwszym etapie należy bardzo dokładnie, przy użyciu np. szczotki, oczyścić sprzęt używany na polach, gdzie występuje kiła kapusty z cząstek gleby i resztek roślin. Następnie dokładnie go umyć, korzystając z myjek wysokociśnieniowych, a następnie zdezynfekować przy użyciu dostępnych środków zawierających np. podchloryn sodu. Resztki gleby i roślin pozostałe po tych czynnościach powinny zostać zniszczone.
- Częsta i dokładna lustracja pól (kontrola zdrowości korzeni), szczególnie w rejonach potencjalnie zagrożonych z ewidencją miejsc, gdzie występuje choroba.
- Sprawne działające systemy melioracyjne zapobiegające zalewaniu pól.
Wieloletnie obserwacje potwierdzają, że zanieczyszczony przez zarodniki przetrwalnikowe sprzęt rolniczy jest dominującym sposobem rozprzestrzeniania się choroby. Dlatego każde przeniesienie gleby z zainfekowanego pola powinny być postrzegane jako zagrożenie.
Obecnie kiłę kapusty wykrywa się za pomocą kilku różnych metod różniących się czułością analiz, kosztem oraz czasem wykonania. Najtańszą i najczęściej stosowaną są testy biologiczne wykorzystujące odmiany roślin o dużej wrażliwości na patogena. Takie badanie wykonuje się w ściśle określonych, sprzyjających rozwojowi choroby warunkach, natomiast analizowaną glebę specjalnie się przygotowuje. Niestety wyniki takiego badania uzyskujemy dopiero po 6-ciu tygodniach, a zatem, chcąc otrzymać informację na temat stanu pola i możliwości jego wykorzystania pod kątem uprawy roślin kapustowatych, trzeba pomyśleć o tym odpowiednio wcześniej. Dodatkowym minusem testów biologicznych jest fakt, że najpewniejsze wyniki uzyskuje się badając próbki ziemi ze stosunkowo wysokim stężeniem zarodników.
Alternatywą dla badań biologicznych są analizy prowadzone różnymi metodami biologii molekularnej – PCR, real-time PCR oraz LAMP. Pozwalają one na wykrycie patogena we wczesnych fazach infekcji roślin, jak również w glebie nawet w przypadku niskiego stężenia zarodników.. Niewątpliwą zaletą tych testów jest krótki czas wykonania (kilka godzin), jest to przydatne w szybkim podjęciu decyzji o możliwości wykorzystania pola do uprawy rzepaku czy innych roślin kapustowatych. Detekcja P. brassicae metodami molekularnymi jest jednak droższa od testów biologicznych, co związane jest z wykorzystaniem wielu odczynników oraz specjalistycznej aparatury.
Test na obecność sprawcy kiły można wykonać między innymi w Instytucie Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu w Zakładzie Mikologii.
Celem monitoringu obecności w glebie sprawcy kiły kapusty jest właściwy dobór płodozmianu i innych zabiegów agrotechnicznych, w tym czynności fitosanitarnych oraz odmiany rzepaku do uprawy na polach o podwyższonym ryzyku obecności choroby.
Wybór pola:
Próby gleby pobierać szczególnie na polach obarczonych ryzykiem wystąpienia kiły kapusty np.:
- częsta uprawa rzepaku i innych roślin kapustowatych,
- wystąpienie kiły kapusty na innych polach w rejonie,
- gleby ciężkie, zwięzłe, zlewne, o nieuregulowanych stosunkach wodnych,
- gleby o pH < 6,5,
- posiadanie maszyn i środków transportu, które były używane na polach, gdzie wstępuje kiła kapusty,
- pola uczęszczane przez dziką zwierzynę i ptactwo.
Na polach, na których występuje w dużym nasileniu kiła kapusty – pobieranie prób i jej analiza nie wniesie żadnych nowych, dodatkowych informacji. Zatem w tym przypadku pobieranie prób jest mało zasadne.
Pobieranie prób gleby:
Reprezentatywna próba powinna pochodzić z 2 do 5 ha.
Na większych polach próby gleby pobierać szczególnie na tych częściach pól, gdzie występuje największe ryzyko wystąpienia kiły kapusty, np. wjazdy na pole, obniżenia terenu, podmokłe części pola, miejsca aktywności zwierzyny czy ptactwa.
- Próby gleby pobierać małą łopatką np. używaną w ogrodzie.
- Pobierając próby gleby, pole przejść po linii w kształcie litery “W”. Glebę pobrać po 5 – 10 g, co 5 – 10 m, z głębokości do 20 cm i umieścić w torbie foliowej. Próba zbiorcza powinna zawierać ok. 2 l gleby.
- Próby gleby wysyłać bezpośrednio po pobraniu (próby mogą być przechowywane do 3-4 dni – pomieszczenie chłodne i ciemne, lodówka nie jest wymagana).
Choroba występuje w uprawie rzepaku na coraz większym areale. Trwają szczegółowe badania mające na celu przedstawienie mapy Polski pokazującej obszar występowania choroby.
W przypadku podejrzenia występowania choroby warto wykonać test na kiłę. Poglądowa mapa Polski dostępna jest po zalogowaniu w dziale mapa.
[caption id="attachment_431" align="aligncenter" width="474"]
10[/caption]
